Kategori: Kitap

Prof. Dr. Ertuğrul YAMAN .
Akçağ Yayınları. Ankara, 2015.
ISBN:978-605-342-209-0.
184 sf. 13,5×20,5cm

Türk dil birliği konusunda en şuurlu ve başarılı çalışma, hiç şüphesiz, Gaspıralı İsmail’e  aittir. Gaspıralı, Türk dünyasının “Dilde, işte, fikirde birlik” şiarıyla bütünleşebileceğini savunmuş ve bu yolda özellikle ortak dili ön planda tutmuştur. Yıllarca, büyük sıkıntılar içerisinde çıkardığı “Tercüman” gazetesiyle bu düşüncesini gerçekleştirmiştir. Gaspıralı İsmail’in bu düşünceleri, Türk dünyasının birleşmesi ve dil birliğinin sağlanması yolunda çok büyük roller üstlenmiştir.
Türk dünyasında birlik ve dirliğin yolu, dil birliğinden geçmektedir. “Türkçede Birlik”, bütün diğer birlikteliklerin hem anahtarı hem de güvencesidir. Elinizdeki bu eserde, konunun ayrıntılarını okuyacaksınız.
(Tanıtım Bülteninden)

Kitapta İsmail Bey Gaspıralı’nın Frengistan Mektupları ve Darürrahat Müslümanları adlı eserleri Dobruca Kırım Tatar Ağzı’na aktarılmış ve sonuna Gaspıralı’nın kısa hayat hikayesi eklenmiştir.

“Molla Abbas medrese mezunı, Taşkentli bir caş Tatardır. Acilikke ketmege niyetlenip Odesa’da Türkiye vaporın beklep turğanda, tiyatruda bir Fransız qızıman tanışır… Acilik planını biraz deñiştirir, başta Frengistan’nı (Batı Avrupa’nı) körecek, sonra Mekke’ge baracaq bolır. Batı’nıñ medeniyetimen tanışır, bonıñ Türk-Tatar ve müslüman bolğan öz halqına yararlarını ve zararlarını tüşünmege başlar.”

Köstence: Editura Imperium, 2014

Yayına Hazırlayan : Saim Osman KARAHAN

Dil : Kırımtatarca Alfabe : Latin

ISBN : 978-606-93673-9-1 Açıklama : 138 sf.

Ali İhsan KOLCU

Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları, 2014

Dil : Türkçe Alfabe : Latin

ISBN : 6055160296 Açıklama : 111 sayfa Kitap Kağıdı 13,5×19,5 cm Karton Kapak

Türk aydınlanmasının büyük önderlerinden Ceditçi, gazeteci, düşünür, yazar ve yayımcıİsmail Gaspıralı yalnızca yaşadığı döneme değil sonraki yüzyıla da damgasını vuran önemli aydınlardan biridir.
Onun 1914’de ölümünden sonra Tercüman yazı heyetinin katkılarıyla Hasan Sabri Ayvazof tarafından hazırlanan bu albümde, İsmail Gaspıralı’nın hem özel hayatı hem de yazarlık, gazetecilik hayatıyla ilgili önemli bilgiler vardır.
Kendisini dünya Müslümanlarının aydınlanması çalışmaya adamış bu büyük adamın yürüttüğü faaliyetler, bu kitapta tarihsel belgeler ışığında ele alınmış ve onun ölümünün İslam dünyasında yaptığı büyük yankılar özetlenmiştir.

İsmail Gaspıralı Dünyası İsmail Gaspıralı Dehası

Abid TAHİRLİ

İstanbul: İleri Yayınları, 2014

Dil : Türkçe Alfabe : Latin

ISBN : 9786055452582 Açıklama : Sayfa Sayısı: 224 Kapak: Karton Kağıt: 2. Hamur Ebat: 145-205-0 mm Basım Tarihi: 2014-10 Baskı No: 1

İlk arayışlarından başlayarak onun “Dilde, fikirde, işte birlik!” ülküsünü hayata geçirdiği ve kendisiyle özdeşleşen başyapıtı Tercüman gazetesine (1883-1918), cehalete indirilen ağır darbe olan “Yeni Okul”dan Türk.e konuşan halkların her alandaki birliği mücadelesine ve “Bütün Türklerin tercümanı” olmasına kadar İsmail Gaspıralı’nın yaşamını aktaran, meslektaşlarının ve araştırmacıların gözüyle ona ışıldak tutan İsmail Gaspıralı’nın Dünyası’nda kendi yapıtlarından yararlanılarak hazırlanmış İsmail Gaspıralı portresi çıkıyor karşımıza. Yaşamı, yapıtları, çalışmaları, düşünceleriyle yeterince bilinmeyen Gaspıralı’nın, UNESCO’nun 2014 yılını İsmail Gaspıralı Yılı ilan etmesiyle yeniden gündeme gelmesi çabalarının boşa gitmediğini göstermektedir. -Öner Yağcı-

---

(Qırım Sedası İnternet Gazetesinden alınmıştır)
V.Y.Gankeviçniñ �Adalet ve maarif hızmetinde: İsmail Bey Gasprinskiyniñ qısqa biografyası (1851-1914)� kitabı aqqında bazı bir qaydlar.

Ulu millet � ulu insanlarnı doğura. Bir de-bir milletke qıymet kesilgende başta bir onıñ cihan medeniyetine bergen ulu insanlarını, şu insanlarnıñ Beşeriyet ögünde yapqan hızmetlerine baqıp kesile. İsmail bey Gasprınskiy� Ulu İsmail bey� Milletimizniñ şanı, şureti, namusı� Milletimizniñ Atası. Dunyağa tanılğan ve öz tuvğan halqını dünyağa tanıtqan ve ebediylikke sevq ettirgen İsmail bey�

21 mart 2001 tarihinde qırımtatar halqı, butün Qırım, Ukraina ve halqara cemaatçılıq yazıcı, naşir, maarifçi ve mutefekkir İsmail bey Gasprinkiyniñ 150 yıllığını qayd etecek. Ulu atamıznıñ adını taşığan qırımtatar cumhuriyet kitaphanesi işbu yübiley arfesinde �İsmail Gasprinskiynen XXI asırğa� dep adlandırılğan keniş kolemli tedbirni ilân etti. Qırımnıñ bir çoq umumtasil mekteplerinde, aliy oquv yurtlarında İ. Gasprinskiyge bağışlanğan çeşit türlü tedbirler otkerile, milliy matbuatımıznıñ saifelerinde İ. Gasprinskiyniñ hayatı ve faaliyeti haqqında muntazam surette maqaleler basılıp turmaqta. �Adalet ve maarif hızmetinde: İsmail Bey Gasprinskiyniñ qısqa biografyası (1851-1914)�� kitabı da bu vaqia munasebetinen neşir etilgendir. Onıñ muellifi � 1990 senesinden berli İ. Gasprınskiyniñ hayatı ve faalietinen oğraşıp kelgen tarih ilimleri doktorı Viktor Gankeviç. V. Gankeviç bu mevzu boyunca 50-den ziyade ilmiy maqalelerni derc ettirdi, butünqırım, butünukraina ve halqara konferensiyalar ve seminarlarda onlarnen kere maruzanen çıqışta bulundı. Boyleliknen, o, ulu İ. Gasprınskiyniñ yorulmaq bilmegen teşviqatçısına çevirildi. Muellif Qırım, Moskva, Sankt-Peterburgdaki arhivlerde, muzeylerde ve kitaphanelerde çalışıp, İ. Gasprınskiy haqqında çoqtan-çoq menbalarnı közden keçirdi, olarnı topladı, ogrendi ve sismelaştırdı, neticede oquyıcılarğa mına şoyle acayip bir monografiyanı bağışladı. V. İ. Bernadskiy adına Tavriya milliy universiteti, Qırım devlet sanayı-pedagogika institutı ve İ. Gasprınskiy adına qırımtatar cumhuriyet kitaphanesiniñ sımarışına binaen �Dolâ� neşriyatı tarafından neşir etilgen mezkür kitap tek Qırım, Ukrainada degil, butün cihanda gasprinskiynşınaslıqta muim bir vaqia oldı. Kitap uç babdan ibaret. Soñunda qullanılğan menbalar ve edebiyatlar cedveli ve qısqartmalar cedveli berilgen. Birinci bab İ. Gasprınskiyniñ dünyabaqışları ve cemaatçılıq faalietine bağışlanğan olıp, onda İ. Gasprınskiyniñ dünyabaqişlarınıñ prinsipleri, onıñ Bağçasaray şeher öz-özüne idare etüv organlarındaki ve Tavriya ilmiy-arhiv komissiyasınıñ aqiqiy azası olaraq yapqan işleri haqqında tafsilâtlı malümatlar berile. Kitapnıñ ekinci babında İ. Gasprınskiyniñ milliy deviriy matbuatnı meydanğa ketirüv boyunca faalieti talil etile. �Terciman� gazetacınıñ peyda oluv, tiklenüv ve inkişaf etüv meseleleri haqqında hikâye etile. Bundan da ğayrı, �Terciman� gazetasından ğayrı, İ. Gasprınskiy tarafından neşir etilgen neşirlerniñ tarihi ve faaliyeti talil çelterinden keçirile. Kitapnıñ uçünci babı İ. Gasprınskiyniñ pedagogik faaliyetini bağışlanğandır. Bu babda V. Gankeviç İ. Gasprınskiy tarafından işlep çıqılğan usul-i cedid, yani oqutuvgıñ yañı usulı aqqında arhiv materiallarına esaslanaraq, meraqlı faktlar aqqında fikir yürsete. Monografiyanıñ qullanılğan menbalar ve edebiyatlar qısımında V. Gankeviç monografiya uzerinde çalışqanda nasıl arhiv materiallarından faydalanılğanını kostergen cedvelni İ. Gasprınskiynen bağlı derc olunğan vesiqalarnı, İ. Gasprınskiy tarafından neşir etilgen neşirler cedvelini, �Terciman� gazetasınıñ tipo-litografiyasında neşir etilgen kitap ve risalerniñ cedveli, İ. Gasprınskiyniñ ayatı ve faaliyetinen bağlı edebiyatlar cedvelini bere. V. Gankeviç öz monografiyasında İ. Gasprınskiyniñ ayatı ve faaliyetine dair bir çoq belli olmağan saifelerni tapıp çıqarıp, talil ete ve ilmiy dyonümge kirsete. Bu ise gasprinskiyşınaslıqnı daa bir adım ogge süre.

---

---

Zafer Karatay

Hazırlayanlar : Doç. Dr. Hakan KIRIMLI , Yrd. Doç. Dr. İsmail TÜRKOĞLU

TOKYO 2002, Islamic Area Studies Project, Central Asian Research Series No :4

Değerli bilim adamları Doç. Dr. Hakan KIRIMLI (Bilkent Unv.) ve Yrd.Doç.Dr.İsmail TÜRKOĞLU (Marmara Ünv.Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Md.Yrd.) İsmail Bey Gaspıralı’nın çok önemli bir teşebbüsü olan “Dünya Müslümanları Kongresi” hakkındaki bulunabilen bütün belgeleri ve kaynakları bir araya getirerek neşrettikleri bu eserle, İsmail Bey Gaspıralı hakkında yapılan çalışmalara çok önemli bir katkı sağlamışlar.

Müelliflerin “Önsöz”de de belirtikleri gibi Gaspıralı 1907-1911 yılları arasında toplanması için gayret sarfettiği “Dünya Müslümanları Kongresi” gerçekleşememişti…
83 sayfa hacmindeki kitabın içeriği şöyledir.

1.İsmail Bey Gaspıralı’nın Müslüman Kongresi hakkındaki “nedve” isimli makalesinin transkripsiyonu
2.İsmail Bey Gaspıralı’nın Müslüman Kongresi ile ilgili olarak Osmanlı padişahı II.Abdülhamit’e hitaben
yazdığı mektubu (Faksimile ve transkripsiyonu)
3.Müslüman Kongresi ile ilgili Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunan bir belge (Faksimile ve transkripsiyonu)
4.İsmail Bey Gaspıralı’nın Müslüman Kongresi Mutemer-i İslam-i Amm isimli eserinin transkripsiyonu
5.İsmail Gaspıralı’nın Mutemer-i İslam-i Amm , Bahçesaray,1909 (faksimile)
6.”Müslüman Kongresi”nin Arapça nizamnamesi
7.İsmael Hamet “Le Congres musulman universal” Revue du Monde Musulman, No.1, January 1908,pp 100-107 (faksimile)
8.”Statuts du Congres musulman universal” Revue du Monde Musulman, No.2, February,1908,pp.399-403 (faksimile)

Gaspıralı bu kitapta bir araya getirilen yazılarında, günümüzde de gündemde olan bir konuyu; Türk ve İslâm dünyasının “modernleşme” problemlerini ele almakta, bu dünyanın Avrupa ve Rusya ile nasıl ilişkiler kurması gerektiğini, Rusya Müslümanlarının sosyal, siyasî ve kültürel hakları uğrundaki mücadelelerini ve kendisinin düzenlemek istediği Dünya Müslümanları Kongresi hakkındaki teşebbüs ve düşüncelerini açıklamaktadır.

Derlenen bu eserleri, İsmail Bey’in Rusya Müslümanlarını tek başına değil Türk-İslâm âlemi içinde düşündüğünü ve onların çeşitli problemlerini bu bütünlük içinde çözmeye çalıştığını göstermektedir. Gaspıralı, temel görüşleri ve tavrı ile hem Türk dünyası hem de İslâm âlemi için mücadele eden bir fikir ve hareket adamı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gaspıralı’ya göre Rusya, yönetimindeki büyük Müslüman topluluklar sebebiyle artık dünyadaki İslâm devletlerinden biri olduğu gerçeğini kabul etmeli ve Türk-İslâm düşmanlığından, onlara yönelik asimile siyasetinden vazgeçmelidir. Çünkü hem Rusya hem de İslâm âlemi, doğuda “Sarı Irk” tehdidiyle, batıda Avrupa emperyalizmi saldırganlığıyla kuşatılmıştır. Rusya ve başta Türkiye olmak üzere İslâm âlemi, bu iki büyük tehlikeden korunabilmek için aralarında ittifak yapmalıdır. Okuyucular için çok şaşırtıcı olsa da İsmail Gaspıralı, bu görüşleriyle günümüzde yeniden tartışma konusu olan “Avrasya Birliği” teorisinin kurucuları arasında yer almaktadır.

Yayınevimiz, Türk ve İslâm âleminin büyük bir şahsiyeti olan İsmail Gaspıralı’yı, “Seçilmiş Eserleri” ile okuyucularımızın hizmetine sunmaktan mutluluk duymaktadır.

İsmail Bey Gaspıralı hakkında hazırlanmış en geniş makaleler derlemesi olan kitap Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi Yayınlarından çıktı.

Kitabın başeditörlüğünü Hakan Kırımlı, editörlüğünü Bülent Tanatar, Dündar Akarca, İbrahim Köremezli yaptılar.

700 sayfalık bu muazzam başvuru kitabı Gaspıralıyı değişik yönleri ile ele alan seçkin bilim adamı , yazar ve araştırmacıların makalelerinden oluşmaktadır. (55 makale)

Birinci baskı : Ekim 2004

ISBN 975-96488-8-1

İsteme Adresi.: Meşrutiyet Cd. No.20/14 Kızılay – Ankara

(312) 419 47 49

İçindekiler:

Bölüm I. : Gaspıralı’nın Hayatı ve Şahsiyeti

Bölüm II. : Gaspıralı’nın Fikriyatı

Bölüm III. : Gaspıralı’nın İlk Yayınları

Bölüm IV. : Tercüman Gazetesi

Bölüm V. : Cedidcilik Hareketi

Bölüm VI. : Gaspıralı ve Maarif

Bölüm VII. :Gaspıralı ve Dil

Bölüm VIII. : Gaspıralı’nın edebi Faaliyetleri

Bölüm IX. : Gaspıralı’nın dünya Müslümanları Kongresi Teşebbüsü

Bölüm X. : Gaspıralı ve İdil-Ural

Bölüm X1. : Gaspıralı ve Kırım

Bölüm XII. : Gaspıralı ve Azerbaycan

Bölüm XIII. : Gaspıralı ve Türkistan

Bölüm XIV. : Gaspıralı ve Nogaylar

Bölüm XV. : Gaspıralı ve Bulgaristan