Kırım Tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı (20 Mart 1851- 24 Eylül 1914)
Cumhuriyetimizin 100. Yılında ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün izinde Türk Dünyası Roman ve Hikâye Sempozyumu 1-4 Kasım 2023 tarihleri arasında İzmir’de, Ege Üniversitesinde gerçekleştirilecektir.
Yer: Edebiyat Fakültesi Nuri Bilgin Salonu
Açılış: 1 Kasım 2023 , saat 10.00
Zafer KARATAY
24 Eylül 1914 günü rahmetli olan Gaspıralı İsmail Bey’i ve onun hizmetlerini günümüz Türk Dünyası ne kadar idrak ediyor? Onu, fikirlerini ve yaptığı hizmetleri ne kadar içselleştiriyor? Bu soruya kısaca 100 puan üzerinden bir değerlendirme yapacak olursam iyimser tarafımdan bakarak 5 puan verebilirim.
Öyle olmasaydı günümüzde çoktan bir üniversitenin adı Gaspıralı İsmail Bey adı verilirdi. Türkiye’de onlarca üniversite var, Türk Cumhuriyetlerinde var, bırakın bu muhteşem insanın adının bir üniversite adının verilmesini bir yana, adına bir enstitü bile yok.
Özellikle SSCB dağılıp bağımsız Türk Cumhuriyetleri kurulduktan sonra, Rusya’ının esareti altındaki Türk ve Müslüman toplumlarla irtibatlar kolaylaştığında İsmail Gaspıralı’nın “Dilde Fikirde İşte Birlik” Şiarı sinlerce defa dile getirildi. Birçok etkinliğin şiarı oldu, tıpkı Eskişehir’in Türk Dünyası kültür başkenti olduğu yıldaki etkinliklerin ana sloganı olduğu gibi.
İsmail Gaspıralı gibi hizmetleriyle, fikirleriyle umum Türk Dünyasını kapsayan ve Türk Dünyasının hemen her yerinde ona ayak uydurmuş, ona yoldaş olmuş, fikirdaş olmuş onun yolunda gitmiş, onun fikirleriyle yetişip gözünü açmış milletine hizmet etmiş ülküdaşları olan başka kim var?
Eğitim reformuyla ve açtığı, açılmasına vesile olduğu, Kaşgar’dan Balkanlara, İstanbul’dan Sibirya’ya 5000”den fazla Usulü Cedit okullarıyla Türk Dünyasının aydınlamasına yaptığı öncülük, 1883 yılından 1918’e kadar yayınlanarak Türk Dünyasını, İslam Dünyasını kucaklayan Tercüman gazetesi ve diğer muazzam hizmetleri gözönüne alındığında adının bir üniversiteyi şereflendirmesi iyi olmaz mı?
Hak etmiyor mu?
Bakalım Gaspıralı İsmail Bey adının bir üniversiteye verilmesi şerefine, hangi Türk cumhuriyeti hükümeti, hangi devlet adamı, devlet yetkilisi nail olacak?
QHA
24 Eylül 2018
http://qha.com.ua/tr/fikir-yazilari/gaspirali-ismail-bey-universitesi-mi/173734/
Kendini Türklük davasına adamış Bulgaristanlı akademisyen Doç. Dr. Nesrin Sipahi Kıratlı, Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsümüzde 10 Ocak 2015 Cumartesi günü “Bulgaristan Türkleri ve İsmail Gaspıralı’nın Etkileri” başlıklı bir konuşma yaptı. Konferans bağlamında Bulgaristan kökenli karikatürist Burhanettin Ardalı da, küçük çaplı bir karikatür sergisi açtı.
Konferansın başında TDAV Gençlik Kolları üyesi ve İ. Ü. Tıp Fakültesi öğrencisiBaybora Ekici, 13 Ocak 2012’de ebediyete yürüyen Türklük davasının önemli liderlerinden KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ı yâd eden bir konuşma yaptı.
Aksakalımız İbrahim Metin’in, Nesrin Hanımın Bulgaristan Türklüğü için yaptığı çalışmalar, Bulgaristan Türkleri ve Bulgarların Türklüğü bağlamındaki açılış konuşmasının ardından kürsüye çıkan Nesrin Sipahi Kıratlı, Türkiye’nin teklifiyle geçtiğimiz yılın, UNESCO tarafından “Gaspıralı Yılı” ilan edildiğini ve bu çerçevede Türkiye’de resmi olarak veya STK’lar tarafından birçok toplantı düzenlendiğini belirterek sözlerine başladı. Sipahi, bu toplantılar ve benzeri faaliyetleri analiz ettiklerinde, Gaspıralı’nın layıkıyla tanınmadığını, özellikle gençlerin bu konuda bir hayli bilgisiz olduklarını gördüklerini ifade ederek, bu durumun mutlaka telafi edilmesi gerektiğini belirtti.
Konuşmasının devamında, Bulgaristan Türklerinin tarihten bugüne sosyal kurulumu, kendi aralarındaki ilişkiler, Bulgarlarla ve Türk Dünyası’yla ilişkileri hakkındaki bilgi ve görüşlerinin geniş bir özetini yapan Nesrin sipahi Kıratlı, özellikle İsmail Gaspıralı’nın etkileri hususunda, araştırma ve bulgularına dayanan önemli bilgiler paylaştı.
Gapıralı’nın Türk Dünyası’nın önemli bir parçasını oluşturan, yanı başındaki Bulgaristan Türklerinin meseleleriyle yakından ilgilendiğini, Kırım’da çıkardığıTercüman Gazetesi’ni, buradaki aydınlara da ulaştırdığını; Bulgaristan Türklerinin, dilleri başta olmak üzere millî kimliklerini korumaları ve birlik içinde hareket etmeleri hususunda büyük çaba harcadığını belirten Kıratlı, Gapıralı’nın 1906 yılında Bulgaristan’a yaptığı ziyaretin, Türkler arasında büyük yankı uyandırdığını ve Tuna Gazetesi’nde bundan şükranla bahsedildiğini söyledi.
O yıllarda Bulgaristan Türklerinin yoğun yaşadığı Rusçuk, İslimiye ve daha birçok merkezlerde açılmış Türk mekteplerinde Gaspıralı’nın etkilerinin yadsınamayacağını ifade eden Kıratlı, bu etkileri eşzamanlı ve daha sonra Recep Küpçü gibi birçok Bulgaristanlı şair, yazar ve aydında da görebileceğimizi belirtti.
Gaspıralı’nınTuna Gazetesi’nin Yöneticilerine gönderdiği “Az Oldu mu?” başlıklı mektuptaki;
“Tuna Gazetesi’nin 185. Sayısındaki ‘İki Tarafa İhtar’ yazısını okudum, müteessif oldum. Kırım Muhacirleri ile yerli Türkler anlaşamıyorlarmış. Sevdiğim kardaşlar, nedir ki o taksim edemediğiniz? Başınıza gelen az oldu da, daha fazlası mı gelsin istiyorsunuz? İleride çok vakit yok, hemen canlanmak ve uyanmanız gerek. Bizlerden evvel gelip geçenlerin, bize emanet kıldıklarını, bizden sonra geleceklerin medar ve esbab-ı hayatiyyelerini müdafaa ve muhafaza etmelidir. Tarihlere bir nazar buyurun, Türk, Tatar, Karakalpak, Akkalpak namları ile maruf olan insanların ana babaları birdir. Deşt-i Kıpçak evladıdır. Şiveler başka ise de lisan birdir. Din ve mezhep birdir. Verdikleriniz malum, aldıklarınız nedir? Bugün Rusçuk’ta bulunuyorum. Müslümandan bir doktor, mühendis, avukat, hatta bir eczacı göremiyorum. Bulunsalar fena mı olur? Vatan size her türlü hürriyeti ve hukukları temin etmiş, hiç istifade etmiyorsunuz. Bunun için lazım olan bir şey vardır: Niyet, ama ciddi niyet; niyet edin hemen. Muhabbet, birlik ve gayretten doğar ve sizleri siz için ihya eder. Mekteplerinizi hemen usul-i savtiyeye koyun. Bu zor bir iş değildir. Üç beş ayda okuyup yazmak tahsil ederler… Cenabı Hakk’tan iki öküz, bir payton ya da bir kahve ocağı, belki ufacık bakkal dükkânı istiyorsunuz. Bakın nasıl veriyor. Niçin başkan veya bakan olmak istemiyorsunuz? İsteseniz olursunuz. Bulgaristan’ın bakanları arasında bir de Müslüman bulunabilir, ama talepte bulunmanız gerek…” şeklindeki sözlerini de nakleden Kıratlı, Bulgaristan Türklerinin bugün de Gaspıralı’nın izinden yürümeye devam etmek zorunda olduklarını vurguladı.
Konferans, karikatürist Burhanettin Ardalı’nın Bulgaristan’da yaşadığı trajikomik bazı hatıralarını naklettiği ve sanatıyla ilgili görüşler ifade ettiği konuşmayla sona erdi.
http://turan.org.tr/bulgaristan-turkleri-ve-ismail-gaspiralinin-etkileri/ adresinden alınmıştır.
ESKİŞEHİR (QHA) – Eskişehir’de ünlü Kırım Tatar siyasetçi, yazar, eğitimci, yayıncı İsmail Bey Gaspıralı hakkında belgesel gösterimi ve kitap lansmanı yapılacak.
Eskişehir Valiliği için hazırlanan “Ulu Hoca Gaspıralı” adlı belgeselin ilk gösterimi 24 Kasım 2014 Pazartesi günü saat 18.00’de Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde yapılacaktır.
Eskişehir sakinleri ve misafirleri belgesel gösterimine davetlidir.
İsmail Bey Gaspıralı 20 Mart 1851′de Bahçesaray yakınlarındaki Avcıköy’de dünyaya geldi. Gaspıralı, Rusya İmparatorluğu’ndaki Türklerin ve özellikle kendi vatandaşları olan Kırım Tatarlarının kültürel ve entellektüel hayatlarına hiç bir diğer kişiyle mukayese edilemeyecek ölçüde kuvvetle damgasını vurdu. Rusya İmparatorluğu’nda yaşayan Türk ve diğer Müslüman halkların tarihinde pek çok ‘ilk’lerin uygulayıcısı olan Gaspıralı’dan öncesi ve sonrası arasında çok büyük fark var. Onu, Rusya İmparatorluğu’ndaki Türk/Müslüman millî uyanış hareketinin bir numaralı öncüsü ve tartışmasız en büyük ismi olarak nitelendirmek yanlış olmaz. Gaspıralı’nın, içlerinde modern Türkiye’nin kurucularının da yer aldığı son dönem Osmanlı aydınları üzerindeki etkileri de büyük ve kalıcı olmuştu. Onun ünlü sloganı “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” bugün dahi Türk dünyası içindeki ilişkilerin temel yapısı için yol gösterici düstur olarak her vesileyle tekrar ediliyor.
QHA
İsmail Bey Gaspıralı Gazetecilik ve İnsan Hakları Ödülüne Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Haber Ajansı ve ATR Televizyonu Kırım’dan ödüle layık görülen kurumlar oldu.
Gaspıralı Ödülleri’nde Kırım’ın gururu oldular
BARTIN (QHA) – Bartın Gazeteciler Cemiyeti ve Türkçe Konuşan Ülkeler Uluslararası Gazeteciler Derneği’nin organizasyonunda UNESCO’nun vefatının 100 yılından İsmail Bey Gaspıralı yılı ilan etmesi nedeniyle düzenlenen ‘İsmail Gaspıralı Bey Gazetecilik ve İnsan Hakları Ödül Programı’ için hazırlıklar sürüyor. Türk Dünyasının kalbinin Bartın’da atacağı uluslar arası etkinlikte 1 Kasım 2014 Cumartesi günü Bartın Kültür Merkezinde gerçekleşecek. İsmail Gaspıralı Bey çalıştayının ev sahipliğini Bartın Üniversitesi yapacak.
KIRIM’IN GURUR KAYNAĞI
İsmail Bey Gaspıralı’nın izinden giden torunları da ödüle layık görüldü. Gazetecilik alanında Türk Dünyası Haber Ajansı Ödülü Kırım Haber Ajansı’nın, Türk Dünyası Televizyon Ödülü ATR Televizyonunun, Türk Dünyası Belgesel Ödülleri TRT’den “Kırımoğlu Bir Halkın Mücadelesi” çalışmasıyla Zafer Karatay’ın ve Gaspıralı Belgeseliyle Neşe Sarısoy Karatay’ın, Yılın Belgeseli Ödülü NTV-Zaman Yolcusu programından Kırım Türkleri bölümünün oldu.
İsmail Bey Gaspıralı İnsan Hakları Ödüllerinde ise Kırım Tatar Milli Meclisi ve Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ödüle layık görüldü. Gaspıralı’nın torunu üniversite öğretim üyesi Gülnar Seitvaniyeva da Gaspıralı Ödülü’nü alacak.
İsmail Gaspıralı Bey Ödül programının onur konuğu ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dr.Derviş Eroğlu olacak. Derviş Eroğlu, Kıbrıs Türk Halkı’nın insan haklarına dayalı demokratik parlamenter bir sistemle kalkınmasına verdiği önem ve yaptığı katkılar ile Kıbrıs konusunun var olan gerçekler dikkate alınarak kalıcı ve yaşayabilir bir antlaşma ile barışçı bir çözüme kavuşturulması için sergilediği liderlik dolayısı ile İsmail Gaspıralı Bey “İnsan Hakları Özel Onuru Ödülü”ne Juri tarfından layık görüldü. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dr.Derviş Eroğlu ödülünü 1 Kasım 2014 tarihinde Bartın’da alacak. Ödül programına Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov ve Azerbaycan Milli Meclisi Milletvekili Ganire Paşayeva katılarak İnsan Hakları Ödüllerini alacaklar.
Gazetecilik ve insan hakları alanında gazeteciliğe ve Türk Dünyası’na katkı verdiğinden dolayı ödüle layık görülen kişi ve kurumlar şöyle oldu:
Yılın Gazetecisi; Bünyamin Aygün -Milliyet
Yılın En İyi Ana Haber Programı-FOX Ana Haber
Yılın En İyi Erkek Spikeri-Veyis Ateş
Yılın En İyi Bayan Spikeri
Yılın Haber Sitesi-İnternet Haber
Yılın En İyi Haber Kanalı-Habertürk
Yılın En Başarılı Haber Spikeri- Ahmet Rıfat Albuz
Yılın Gazetesi-Yeni Asır-Şebnem Bursalı
Türk Dünyası Radyo Ödülü-Abdulehen Er
Yılın Haber Ajansı-Doğan Haber Ajansı
Yılın Yazarı- Kürşat Zorlu-Yeni Çağ Gazetesi
Türk Dünyası Spor Kanalı -Stan Spor
Uluslar arası Gazetecilik Ödülü- Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Tms. Erol Önderoğlu,
Türk Dünyası Gazetecilik Başarı Ödülü-Yavuz Bülent Bakiler
Türk Dünyası Televizyon Ödülü-Türkmeneli TV
Türk Dünyası Televizyon Ödülü-TRT-AVAZ
Türk Dünyası Televizyon Ödülü-ATR Televizyonu
Türk Dünyası Haber Ajansı Ödülü -Kırım Haber Ajansı
Türk Dünyası Yazar Ödülü – Lütfi Şahsuvaroğlu
Türk Dünyası Belgesel Ödülü-Kırımoğlu Bir Halkın Mücadelesi-Zafer Karatay-TRT
Türk Dünyası Belgesel Ödülü-Gaspıralı Belgeseli-Neşe Sarısoy Karatay-TRT
Yılın Spor kanalı – NTV spor
Yılın En İyi Televizyonu – NTV
Yılın Belgeseli – NTV-Zaman Yolcusu-Kırım Türkleri
Yılın Radyosu – NTV Radyo
Yılın Televizyon Gazetecisi – Mete Çubukçu-NTV
Yılın Spor Yorumcusu Ödülü-Naci Arkan(TSYD Başkanı)
Gazeteciler Konfederasyonu – Gazetecilik Meslek Örgütü Ödülü
Azerbaycan Yazarlar Birliği-Gazetecilik Meslek Örgütü Ödülü
Gazetecilik Sürekli Başarı Ödülü – Seyfullah Türksoy
Gazetecilik Kurum Ödülü- Basın İlan Kurumu-
Televizyon Başarı Ödülü – ADA TV – K.K.T.C
Televizyon Başarı Ödülü – Azerbaycan Televizyonu Az Tv
Fikir Birliği Ödülü-Göçebe Oyunları – KIRGIZİSTAN
Türk Dünyası İşbirliği Ödülü – TOBB
Jüri Özel Ödülü – Yakındoğu Üniversitesi-K.K.T.C
Türk Dünyası Gazetecilik Özgürlük Ödülü – İlham Tohti
Kurumsal Belgesel Ödülü -Sürgünün Sessiz Tanıkları-Savaş Bozkaya
Gazetecilik Üstün Başarı Ödülü- Kemal Çapraz
Türk Dünyası Haber Sitesi Ödülü-Kosova Haber- Raif Kırkul
Yılın Ajans Muhabiri- Muhabiri Ali Mükerrem Kasapoğlu- AA Kerkük
Yeni Adana Gazetesi(Ahmet Çetin Yüregir)- Gazetecilik Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Bartın Gazetesi (Esen Aliş)- Gazetecilik Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Hızırbek Gayretullah-Doğu Türkistan- Gazetecilik Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Ata Terzibaşı- Gazetecilik Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Kemal Sallı – Gazetecilik Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Bartın Valisi Seyfettin Azizoğlu –Gazetecilik Destek Ödülü
Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın- Gazetecilik Destek ödülü
Bartın Üniversitesi Rektörü- Prof. Dr. Ramazan Kaplan-Gazetecilik Destek ödülü
İSMAİL BEY GASPIRALI İNSAN HAKLARI ÖDÜLLERİ
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu-“İnsan Hakları Özel Onur Ödülü”
M. Abdülcemil Kırımoğlu- İnsan Hakları Ödülü
Kırım Tatar Milli Meclisi – İnsan Hakları Ödülü
Suriye Türkmen Meclisi – İnsan Hakları Ödülü
Vali Veysel Dalmaz- İnsan Hakları Ödülü
Azerbaycan Milletvekili -Ganira Paşayeva- İnsan Hakları Ödülü
Irak Milletvekili Erşat Salihi- Kerkük Milletvekili-İnsan Hakları Ödülü
Gülnar Seitvaniyeva-İsmail Bey Gaspıralı Ödülü
Türk Ocakları Derneği Bursa Şubesi her yıl bir büyük Türk hakkında bilgi şölenleri düzenleme kararı almış ve bu yılın UNESCO tarafından İsmail Gaspıralı yılı olarak ilan edilmesi nedeniyle bu büyük Türk’ün vefatının 100. yılında bir bilgi şöleniyle anılmasını uygun görmüştür.
Türk ve dünya tarihinin önemli isimlerinden birisi olan İsmail Gaspıralı 11-12 Aralık 2014 tarihlerinde Uludağ Üniversitesi ile ortaklaşa düzenlenecek bir bilgi şöleniyle anılacaktır.
Bilgi şöleninde Gaspıralı üzerinde çalışmış bilim insanları tarafından konferans ve bildiriler sunulacak ve şölen tarihi öncesinde bu bildirileri içeren kitap basılacaktır. Böylece bu yıl için bir büyük Türk hakkındaki derli toplu bilgi kayda geçirilecek ve gelecek nesillere aktarılacaktır.
Amacımız; yıllar içinde bir çok büyük türk için bu tür bilgi şölenleri düzenlemek ve geleceğe yansıyacak kısa fakat yeterli ve değerli bilgiler içeren kitaplar oluşturmaktır.
Unutulmaması ve sonsuza kadar doğru hatırlanması milletimizin temelini oluşturan değerlerin yaşatılması anlamına gelecek olan Türk ve dünya tarihinin abide şahsiyetleri hakkında oluşturulacak eserlere katkıda bulunmak isteyen herkesi poster bildirilerle katkıda bulunmaya en azından dinleyici olarak katılmaya davet ediyoruz.
Poster bildiriler elektronik olarak sunulacak ve oluşturulacak olan bilimsel kurul tarafından yayınlanmaya değer bulunanlar bilgi şöleni kitabında basılacaktır. Poster bildiri tam metninin son gönderme tarihi konuşmacı metinlerinin de son gönderme tarihi olan 20 Kasım 2014 olarak belirlenmiştir
Saygılarımızla
Prof. Dr. Selçuk Kırlı
Türk Ocakları Derneği Bursa Şubesi Başkanı
Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi
Ayrıntılı bilgi :
http://birbuyukturk.org/
İSTANBUL (QHA) – İsmail Bey Gaspıralı’nın ölümünün 100. Yıldönümü dolayısıyla 15 – 17 Ekim tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi Cemil Bilsel Konferans Salonu’nda “Dilde Fikirde İşte Birlikte Neredeyiz” Sempozyumu yapılacak.
İstanbul Üniversitesi, Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi ve Türk Ocakları İstanbul Şubesinin organizasyonu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Fatih Belediye Başkanlığı ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu desteğiyle düzenlenen sempozyumun programı şöyle:
15 Ekim 2014 (Çarşamba)
Açılış:İstanbul Üniversitesi Cemil Bilsel Konferans Salonu/10:00-12:00
Konuşmacılar
Türk Ocakları İstanbul Şube Başkanı Dr. Cezmi BAYRAM
Kırım-Tatar ve Türk Filoloji Fakültesi Dekanı Doç. Dr. Bekir MAMUTOV
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa ÖZKAN
İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yunus SÖYLET
Protokol Konuşmaları
Öğle Yemeği:12:00-14:00
OTURUMLAR
15Ekim 2014 (Çarşamba)
I. OTURUM (15Ekim 2014)
SALON I: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KURUL ODASI
SAAT: 14:00-15:30
Oturum Başkanı:Prof. Dr. Cezmi Eraslan
14:00-14:20 Prof. Dr. Kazım Yetiş (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’yı Dilde, Düşüncede, İşte Birlik Fikrine Getiren Şartlar ve İhtiyaçlar
14:20-14:40 Prof. Dr. Tahsin Görgün (Türkiye)
21 Yüzyılda Bir Türk Dünyasından Bahsetmek (Geçen Yüzyıl İçinde Türk Dünyası
Nereden Nereye Geldi?)
14:40-15:00 Prof. Dr. Ali Osman Gündoğan (Türkiye)
Türk Düşüncesi İçin Bir Zemin: Dilde Fikirde İşte Birlik
15:00-15:20 Doç. Dr. Süleyman Dönmez (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın ‘Dilde, Fikirde, İşte Birlik’ İdeali ve Türk Devlet Felsefesi
Müzakere:15:20-15:30
Çay Arası:15:30-15:40
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:14:00-15:30
Oturum Başkanı:Prof. Dr. Zeynep Tarım Ertuğ
14:00-14:20 Prof. Dr. Yücel Öztürk (Türkiye)
Kırım Hanlığı ve Osmanlı Kuzey Siyaseti
14:20-14:40Doç. Dr. Nuri Kavak (Türkiye)
Kırım Tatarları’nda Gündelik Hayat (XVII-XVIII. Yüzyıl)
14:40-15:00Kemal Gurulkan (Türkiye)
Kırım Tatar Muhtar Cumhuriyeti’nin Osmanlı Devlet Adamları ile yazışmaları
15:00-15:20Doç. Dr. Kemal Özcan (Türkiye)
XX. Asırda Kırım Türklerinin Dramı
Müzakere:15:20-15:30
Çay Arası:15:30-15:40
II. OTURUM (15Ekim 2014)
SALON I: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KURUL ODASI
SAAT:15:40-17:10
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Mualla Uydu Yücel
15:40-16:00 Prof. Dr. Halil Bal (Türkiye)
Gaspıralı İsmail Bey’in Türk Dünyasını Uyandırma Çabaları
16:00-16:20 Prof. Dr. Şuayip Karakaş (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın Türkistan’daki Tesirleri
16:20-16:40 Doç. Dr. Marufjon Yuldashev (Türkiye)
İsmail Gaspıralı ve Türkistan Aydınları
16:40-17:00Doç. Dr. İsmail Türkoğlu (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın Çağdaş Diğer Türk-Tatar Aydınlarıyla İlişkileri
Müzakere:17:00-17:10
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:15:40-17:10
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ahmet Taşağıl
15:40-16:00 Prof. Dr. Abdülkadir İlgen
Gaspıralı’nın İzinde Türk Dünyasını Yeniden Düşünmek
16:00-16:20 Doç. Dr. İbrahim Maraş (Türkiye)
Çağdaş Türk Düşüncesinde Medeniyet Tartışmaları ve İsmail Gaspıralı
16:20-16:40 Yrd. Doç. Dr. Vügar İmanbeyli (Türkiye)
Klasik Avrasyacı Anlayış ve İsmail Gaspıralı’nın Görüşleri
16:40-17:00 Dr. Zaynabidin Abdirashidov (Japonya)
İsmail Gaspıralı ve Türkistan’ın Yeni Tarihi Meselesi
Müzakere:17:00-17:10
Akşam Yemeği
16Ekim 2014 (Perşembe)
III. OTURUM (16Ekim 2014)
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:09:00-10:30
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Okan Yeşilot
09:00-09:20 Prof. Dr. Mehmet Saray (Türkiye)
Gaspıralı İsmail Bey’in Fikirlerini Gerçekleştirmek Hâlâ Mümkündür?
09:20-09:40 Prof. Dr. Abdullah Gündoğdu (Türkiye)
Gaspıralı’nın Sırat-ı Müstakim ve Sebilürreşad Mecmuasındaki Yazıları Üzerine Bir İnceleme
09:40-10:00 Doç. Dr. Kutluk Kağan Sümer (Türkiye)
Ağır Yükle Uzun Yol: Kırım’da Cedidizmden Milli Harekete
10:00-10:20 Yrd. Doç. Dr. Hasan Demiroğlu (Türkiye)
Gaspıralı İsmail Bey’in İdil-Ural Türk Gazetelerindeki (1905-1914) Fikirlerinin Günümüze Yansımaları
Müzakere:10:20-10:30
Çay Arası:10:30-10:40
IV. OTURUM (16Ekim 2014)
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:10:40-11:50
Oturum Başkanı:Prof. Dr. Azmi Bilgin
10:40-11:00 Prof. Dr. Yavuz Akpınar (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın Tercüman’da Kullandığı Takma Adlar
11:00-11:20 Dr. Yılmaz Özkaya (Türkiye)
Tercüman Gazetesinden Azerbaycan Edebiyat Tarihine Dair Katkılar
11:20-11:40 Komila Topal (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın İngilizceye Aktarılan Roman ve Hikayeleri
Müzakere:11:40-11:50
Öğle Yemeği:12:00-13:30
V. OTURUM (16Ekim 2014)
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:13:30-15:00
Oturum Başkanı:Doç. Dr. Hatice Tören
13:30-13:50 Prof. Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın Nazariye ve Uygulama Açısından Türk Dünyasındaki Ortak Edebi Türk Dili Konseptinin İlmi, Tarihi, Politik, Sosyal Temelleri
13:50-14:10 Dr. Nazle Yayayeva (Kırım)
İsmail Gaspıralı’nın Milli Tahsilin İnkişafına Büyük Hissesi
14:10-14:30 Prof. Dr. Elman Guliyev (Azerbaycan)
İsmail Gaspıralı’nın Eserlerinde Kadın Konusu
14:30-14:50 Yrd. Doç. Dr. Selçuk Türkyılmaz (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın Kadınların Eğitimi Hakkında Görüşleri
Müzakere:14:50-15:00
Çay Arası:15:00-15:10
VI. OTURUM (16Ekim 2014)
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT: 15:10-16:40
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk
15:10-15:30 Prof. Dr. DiliaraUsmanova (Tataristan)
İsmail Gaspıralı, Fatih Kerimi ve Sadri Maksudî’nin Avrupa Seyahatleri: Bir Karşılaştırmalı Analiz
15:30-15:50Yrd. Doç. Dr. Alper Alp (Türkiye)
İsmail Gaspıralı’nın İzinde Ceditçi Bir Aydın Olarak Sadri Maksudî
15:50-16:10 Arş. Gör. Leyla Kerimova (Azerbaycan)
Gaspıralı İsmail Bey’in Dilde Fikirde İşte Birlik İdeolojisinin Mehmet Akif Ersoy’un Eserlerine Etkisi
16:10-16:30 Arş. Gör. Ayten Abbasova (Azerbaycan)
İsmail Bey Gaspıralı’nın ‘Dilde Fikirde İşte Birlik’ Düşüncesinin Cengiz Dağcı Eserlerinde Tezahürleri
Müzakere:16:30-16:40
Akşam Yemeği
17 Ekim 2014 (Cuma)
VII. OTURUM (17 Ekim 2014)
SALON I: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KURUL ODASI
SAAT:09:00-10:30
Oturum Başkanı:Doç. Dr.Enfel Doğan
09:00-90:20 Doç. Dr. Alime Yayayeva (Kırım)
İsmail Gaspıralı’nın ‘Dar-ur Rahat Müslümanları’ ve ‘Frenkistan Mektupları’ Romanları
09:20-09:40 Doç. Dr. GülnaraAcimambetova (Kırım)
İsmail Gaspıralı’nın ‘Frenkistan Mektupları’ Romanının Dil Hususiyetleri
09:40-10:00 Doç. Dr. Leniyara Selimova (Kırım)
İsmail Gaspıralı’nın ‘Tonguç’ ve ‘Şafak’ Risaleleri Üzerine
10:00-10:20 Doç. Dr. Ranetta Gafarova (Kırım)
Tercüman Gazetesindeki Rusça Metinlerin Janr ve Tipleri
Müzakere:10:20-10:30
Çay Arası:10:30-10:40
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ
SAAT:09:00-10:30
Oturum Başkanı:Prof. Dr. Gülay Öğün Bezer
09:00-09:20 Prof. Dr. Alfina Sibgatullina (Rusya)
Kazan Tatar Edebiyatında İsmail Gaspıralı İmajı
09:20-09:40 Doç. Dr. Bahodir Karimov (Özbekistan)
Özbek Yazarlarının İsmail Gaspıralı’ya Adayarak Yazdıkları Eserler Hakkında
09:40-10:00 Doç. Dr. Gulnara Seitvanieva (Kırım)
Gaspıralı İsmail’in Neşirlerinde Mizahın Yeri ve Önemi (Ha-ha-ha Gazetesi Örneği
10:00-10:20 Zera Bekirova (Kırım)
Alem-i Nisvan’dan Nenkecan Dergisine: Mevzuları ve Müellifleri
Müzakere:10:20-10:30
Çay Arası:10:30-10:40
VIII. OTURUM (17 Ekim 2014)
SALON II: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KURUL ODASI
SAAT:10:40-11:50
Oturum Başkanı:Prof. Dr. Arzu Terzi
10:40-11:00 Prof. Dr. Ali Arslan (Türkiye)
Gaspıralı İsmail Bey’in Osmanlı Eğitimine Etkisi
11:00-11:20 Prof. Dr. İsmail H. Demircioğlu (Türkiye)
İsmail Gaspıralı ve Değer Eğitimi
11:20-11:40 Doç. Dr. ZekiyaMamutova (Kırım)
Usul-i Cedid Metodunun Kültürel Özellikleri
Müzakere:11:40-11:50
Öğle Yemeği:12:00-14:00
IX. OTURUM (17 Ekim 2014)
SALON I: EDEBİYAT FAKÜLTESİ KURUL ODASI
SAAT:14:00-15:30
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Halil Bal
14:00-14:20 Doç. Dr. Ahtem Celilov (Kırım)
İsmail Gaspıralı’nın Manevi Mirası ve Bugünkü Genç Türklük
14:20-14:40 Dr. Nariman Seyityahya (Kırım)
20. Yüzyılın Başlarında Kırım Tatar Edebiyatı
14:40-15:00 Doç. Dr. Galina Mişkiniene (Litvanya)
Litvanya Tatarlarının Kırım’daki İslam Medeniyeti İle İlişkileri
15:00-15:20 Doç. Dr. Dina Mustafina (Tataristan)
İsmail Gaspıralı’nın Vefatı Haberinin Uyandırdığı Üzüntü ve Tatar Basınına Yansıması
Müzakere: 15:20-15:30
Çay Arası:15:30-15:40
KAPANIŞ OTURUMU
Edebiyat Fakültesi Kurul Odası
15:40-16:10
Kırım Türklerinin iki Mütefekkir Yazar Evladı :
İsmail Gaspıralı ve Cengiz Dağcı
Konuşmacılar :
Mehmet Kamil Berse
Yrd Doç. Dr. Mustafa Çetin
Yöneten : Cengizhan Orakçı
20 Mart Perşembe günü saat: 18:00-19:30
Yer: Timaş Kitapkahve, Alayköşkü Cad. No:5 Cağaloğlu
Düzenleyen : ESKADER (Edebiyat, Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği)
İSTANBUL (QHA) – Milliyetçi Hareket Partisi Bakırköy İlçe Başkanlığı, UNESCO’nun ilan ettiği 2014 İsmail Gaspıralı’yı Anma Yılı dolayısıyla 2 Mart Pazar günü “Dilde, fikirde, işte birlik” konferansı düzenleyecek.
Vefatının 100. yıldönümünde İsmail Bey Gaspıralı’nın anılacağı konferansta araştırmacı yazar Kemal Gurulkan ve İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Kutluk Kağan Sümer konuşmacı olarak yer alacak.
Konferans Bakırköy Barış Manço Kültür Merkezi Altan Erbulak Sahnesi’nde 2 Mart Pazar günü 15.00 – 17.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek.
Adres: Kartaltepe Mah. Sayfiye Sok. No: 2 Bakırköy / İstanbul
İletişim: +90 212 571 13 92
AKYAR (QHA) – Kırım Tatar Milli Meclisi yönetimi ve Kırım Tatar Milli Meclisi bölüm başkanları 26 Aralık 2013 tarihinde Sivastopol’ün (Akyar) Kırım Tatar Milli Kurultayı delegeleri, yerel meclis yöneticileri, yerel yönetim şuraları üyeleri ve Müslüman cemaatlerinin başkanları ile görüştü. Toplantıda ele alınan konular arasında 2014 İsmail Bey Gaspıralı’yı anma yılı faaliyetleri yer aldı.
Görüşmeye Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcıları Zaur Smirnov ve Ayder Acimambetov, KTMM bölümleri başkanları Emine Avamileva, Teyfuk Gafarov ve Gayana Yüksel, KTMM üyesi Dinara Seytgaziyeva, Kırım Tatar Milli Kurultayı Denetim Komisyonu Başkanı Ali Özenbaş, Kırım Müftü Yardımcısı Ayder İsmailov, Sivastopol Bölge Meclisi Başkanı Enver Mamutdinov ve Aluşta Bölge Meclisi Başkanı Enver Arpatlı katıldı.
Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Zaur Smirnov, “Bu yılın Aralık ayı boyunca Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, Kırım Tatar Milli Meclisi bölümleri başkanları, Kırım Tatar Milli Kurultayı Denetim Komitesi Başkanı ve Müftülük görevlileri ile birlikte Kırım’ın 10 bölgesinde bölgeler arası toplantılar düzenledi. Sivastopol’de böyle görüşmelerin ilk kısmını tamamlanıyor. Benzer toplantıların gerekli ve hepimiz için yararlı olduğunu düşünüyorum. KTMM yönetimi ve bölüm başkanları 2014 yılının Ocak ayı boyunca benzer toplantıları Kırım’ın çeşitli bölgelerinde düzenlemeye devam edecek. Amacımız milli sorunumuz tartışma aşamasından halkımız için niteliksel ve faydalı çözüme ulaşmasıdır” diye kaydetti.
Zaur Smirnov, toplantıların tamamlanmasından sonra Akmescit’te tüm bölgelerden temsilcilerin katılımıyla genişletilmiş toplantı yapılması planlanıyor. Toplantıda Kırım Tatar milli özyönetim organlarının 2014 yılı stratejisi incelenecek.
Zaur Smirnov, Sivastopol Kırım Tatar Bölge Meclisi üyelerine gelecek çalışmaların sistemleştirilmesini sağlayacak kararlar hakkında bilgi verdi.
2014 UNESCO GASPIRALI YILI
KTMM Eğitim Bölümü Başkanı Emine Avamilyeva, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) 2014 yılını İsmail Gaspıralı yılı olarak ilan ettiğini ve bölge meclislerin çalışma planlarına İsmail Gaspıralı’ya adanan etkinlikler eklenmesi çağrısı yaptı.
Avamileva, “Eğitim, dil ve yayıncılık bölümlerini dahil eden bünyemiz 2014 yılı faaliyetlerin genişletilmiş planını hazırlayacak. Bölgelerin plana dahil edilmesi gereken etkinlikler ve yıldönümü faaliyetlerini göndermesini bekliyoruz” diye kaydetti.
Kırım Tatar Basınını Geliştirme Bölümü Başkanı Gayana Yüksel, milli yayınların, süreli basının desteklenmesi ve bölgelerdeki olaylar hakkında bilgi verilmesi gereksinimini anlattı. Gayana Yüksel, 2014 yılı başında bölge meclisleri için basınla işbirliği yapılmasını kolaylaştıracak eğitimler verileceğini kaydetti.
Akyar bölgesinde yaşayan 5 binden fazla Kırım Tatarı kendi olanaklarıyla Kırım Tatar Kültürünü Canlandırma Merkezini kurdu, “Akyar Dalgası” adlı televizyon programını yayınlıyor, iki çocuk topluluğu oluşturdu. Ancak Sivastopol’de henüz Kırım Tatar milli mektebi bulunmuyor.
Sivastopol bölge Meclisi Başkanı Enver Mamutdinov, “Müniver adlı bağımsız dini teşkilatın girişimi ve meclisimizin desteğiyle 2014 yılında Sivastopol’deki tek caminin 100. Kuruluş yıldönümüne adanan etkinlikler düzenleyeceğiz” diye anlattı.
Müniver Derneği Başkanı Enver Resulyev’in daveti üzerine Kırım Tatar Milli Meclisi bölüm başkanları Akyar Camisini ziyaret etti. Enver Resulyev, “Uzun yıllardır askeri arşivin bulunduğu binanın halkımıza geri verilmesi için 1990’lı yıllarından beri mücadele ettik. Türkiye’nin desteği sayesinde 1994 yılında camiyi yeniden onardık, şimdi 20 öğrencisi olan medreseyi açtık” dedi.
Caminin kapasitesi 300 kişi olduğunu kaydeden Enver Resulyev, “Yakın zamanda camide merkez girişinde özel siparişle hazırlanan yeni kapı yerleştirmeyi planlıyoruz” dedi.
Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Zaur Smirnov, Kırım Tatar Milli Meclisi adına Akyar bölge Meclisi ve Müniver Cemaati Başkanı Enver Resulyev’a Kırım Tatarların milli ve manevi değerlerine dikkat ve özen için teşekkür etti ve Kırım Müftülüğü ile yapılacak yakın işbirliğinin Akyar’da dini istikrarı sağlayacağını ve bölgede sahte dini akımların propagandasını engelleyeceğini kaydetti.
QHA